صبح امید

در پاسخ به ندانسته هایمان چه بگوییم؟

امیر المومنین، علی (ع) فرمود:«وقتی از شما راجع به چیزی سوال کردند که درباره آن آگاهی ندارید، راه فرار و گریز را در پیش گیرید. عرض کردند: چگونه فراری؟ فرمود: بگویید خدا بهتر می داند.»

در کتاب سیره نبوی، صفحه 115-116 آمده است:«ابن جوزی یکی از خطبای معروف زمان خودش بود. رفته بود بالای منبری که سه پله داشت، برای مردم صحبت می کرد. یک زنی از پایین منبر بلند شد و مساله ای از او پرسید. او گفت: نمی دانم. زن گفت: تو که نمی دانی پس چرا سه پله از دیگران بالا نشسته ای؟ گفت: این سه پله را که من بالاتر نشسته ام به آن اندازه ای است که من می دانم و شما نمی دانید، به اندازه معلوماتم رفته ام بالا، اگر به اندازه مجهولاتم می خواستم بروم بالا، لازم بود که یک منبری درست کنم که تا فلک الافلاک بالا می رفت.»
در همین کتاب درباره شیخ انصاری آمده است که:«مرحوم شیخ انصاری، مردی بود که در علم و تقوا نابغه روزگار بود که هنوز هم علماء و فقهاء افتخار می کنند به فهم دقائق کلامش، وقتی که می آمدند، چیزی از ایشان سوال می کردند، اگر نمی دانستند، تعمد داشتند که بگویند: ندانم، ندانم، ندانم.
این طور می گفتند که شاگردان یاد بگیرند که اگر چیزی را نمی دانند ننگشان نیاید از این که بگویند: نمی دانم.»

خود برتربینی، یکی از صفات رذیله ای است که اغلب ما آدم ها، به آن دچار هستیم. این نگاه به خود، باعث می شود تا عیب هایمان را ندیده و با توجیه های مختلف بر ایرادمان سرپوشی بیابیم. اگر خود را آن گونه که هستیم، ببینیم و جهل مان را بپذیریم، آنگاه رشد خواهیم کرد. در غیر این صورت در جهل خویش باقی می مانیم.

متاسفانه برخی از کسانی که قدرت و وجه علمی بالایی دارند، گمان به علامه بودن خود می برند و هیچ انتقادی را نمی پذیرند اما در میان اغلب علما و بزرگان دین این سیره مطرود بوده است.

khabaronline.ir